سیستم مدیریت محتوا

سیستم مدیریت محتوا ، ترجمه عبارت content management system یا CMS است ، که به معنای سیستم نرم افزاری ای است که به کمک آن محتوا مدیریت می شود و به نرم افزارهایی گفته می شود که نظام قابل مدیریتی را در ثبت , بروزرسانی و بازیابی محتوا فراهم می آورند . این نرم افزارها الزاما وابسته به وب نیستند و برنامه های کاربردی مدیریت محتوای وب سایت های اینترنتی , صرفا یک نمونه از این گونه سیستم های مدیریت محتوا می باشد. لکن در کشور ما ایران ، بعلت گسترش این شاخه از نرم افزارهای سیستم مدیریت محتوا , عبارت cms تتنها به نرم افزارهای مدیریت وب سایت اطلاق می شود.

cms یا سیستم مدیریت محتوا چرخه زندگی صفحات وب سایت اینترنتی را از لحظه ایجاد تا زمان انقراض در بر می‌گیرند و به صاحبان این وب سایت ها , که لزوما آشنای با مباحث تخصصی اینترنت , وب و برنامه نویسی تحت وب نیستند ، اجازه می دهند تا بتوانند سایت های خود را به نحوی حرفه ای مدیریت کنند.

سیستم مدیریت محتوا تحولی شگرف در زمینه طراحی و مدیریت وب سایت‌های اینترنتی به‌شمار می‌آید. امروزه توقع بینندگان سایت‌های وب بسیار بالا رفته و دیگر مرور وب سایت‌هایی با صفحات ثابت و راکد هیجانی در آنها ایجاد نمی‌کند. امروز کاربران به ‌‌دنبال سایت‌هایی می‌گردند که بتوانند به نوعی در گوشه‌ای از آن سهمی داشته باشند و ارائه محتوی، مطالب و اطلاعات جدید در هر بار رجوع کاربران به وب سایت ، می‌تواند آنها را پایبند سایت نماید.

یکی از مشکلاتی که تا امروز به نوعی باعث می‌شد تا افراد کمتری به فکر داشتن یک وب‌ سایت اینترنتی بیفتند هزینه‌های بالای طراحی آن بوده ، به عنوان نمونه برای طراحی وب سایتهای اینترنتی ، سابق بر این تعدادی نیروی متخصص طراح وب ، مشغول طراحی آن در چندین ماه و رفع ایراد و پشتیبانی از وب سایت می شدند لذا هزینه طراحی و پشتیبانی وب سایت بالا بود ، ولی امروزه با در دسترس بودن سیستم های مدیریت محتوا دیگر چنین مشکلی وجود ندارد.

در سال 1995 تعداد کاربران اینترنتی تنها 13 میلیون نفر در سراسر جهان را شامل می شد ، این در حالی است که این رقم در سال 2005 یعنی فقط ده سال بعد به 1 میلیلارد نفر رسید . این رشد انفجاری موجب شد تا کاربران زیادی به لزوم استفاده از اینترنت و وب پی برده و در فاصله این

سالها ، تعداد صفحات وب بر روی شبکه جهانی وب , به 60 میلیارد صفحه رسید . این نیاز روز افزون ,شرکتهای طراح وب را بر آن داشت تا با طراحی و پیاده سازی نرم افزارهای جامع همه منظوره که منطبق بر نیاز اغلب مشتریان باشد و به صورت قالبی منعطف بتوان بیشتر وب سایتهای اینترنتی را با آنها راه اندازی کرد . اینگونه نرم افزارها را بعدها نرم افزارهای مدیریت محتوا یا سیستم مدیریت محتوا (cms) نامیدند .

اما ایراد نرم افزارهای مدیریت محتوا این بود که یک تعامل یک سویه با مخاطبان برقرار می نمودند و فقط در راستای ارائه محتوی و اطلاع رسانی به ایشان ، طراحی و پیاده سازی شده بودند . این در حالی بود که بازدیدکنندگان وب ، به دنبال سایتهایی بودند که به نوعی در گوشه ای از آن سهمی داشته باشند . با توجه به این موضوع ، نرم افزارهای مدیریت محتوای تحت وب ، با قابلیت های برقراری ارتباط دو سویه با کاربران ، پا به عرصه وجود گذاشتند و با ارائه سرویسهای دو سویه ، مخاطبان سایت را در بروزرسانی محتوای سایت سهیم کردند .

در کشور ما ایران نیز ، پس از استفاده از سیستم های مختلف مدیریت محتوای غیر بومی و انواع نرم افزارهای اینترنتی خارجی ، نیاز مبرمی به نرم افزار مدیریت محتوای بومی احساس می شد تا بتواند منطبق با سلیقه ها ، نیازها ، قوانین و مقررات بانکی و دولتی داخلی , پاسخگوی درخواست مشتریان باشد . با توجه به این مهم ، برخی از شرکتهای داخلی اقدام به طراحی و پیاده سازی نرم افزارهای مدیریت محتوا نمودند . شرکت توسعه مجازی ، یکی از پیشروان این عرصه در کشور محسوب می شود و سیستم مدیریت محتوای parscms را بر همین اساس , طراحی و پیاده سازی نمود .

چرا شما يك CMS لازم داريد ؟

اگر سايت شما هر چند وقت يكبار (مثلا هر دو هفته) به روز ميشود ميتوانيد بجاي اينكه هر بار به يك شركت طراحي وب مراجعه كنيد ، خودتان با نصب يكي از اين برنامه هاي مديريت محتوا ، تغييراتتان را روي سايت اعمال كنيد .

اگر شما سايت خود را اصلا بروز نميكنيد ، بايد كم كم به فكر بيافتيد ، چون بيننده هاي شما وقتي هميشه با يك صفحه هميشگي روبرو شوند كم كم شما را فراموش ميكنند ، چون چيز جديدي براي عرضه نداريد .

يك CMS چه امكاناتي دارد ؟

طيف وسيعي از امكانات . اكثر CMS ها در ورژن هاي مختلف و با قابليت هاي مختلف به بازار عرضه ميشوند . البته قابليت بروز كردن اطلاعات در همه مشترك است اما قابليت هاي ويژه ديگري دارند كه با قيمت هاي مختلف بشما پيشنهاد ميدهند . از جمله:

1- مديريت اطلاعات فرستاده شده توسط كاربران و تاييد اطلاعات

2- چند زبانه بودن

3- ايجاد نقشه سايت دايناميك

4- امكان ايجاد تجارت الكترونيك يا فروشگاه مجازي

5- ايجاد فرم براي دريافت اطلاعات كاربران

6- بهينه سازي تصاوير آپلود شده

7- ايجاد و بروز كردن متا تگ ها

8- امكان جستجو در مطالب سايت

9- امنيت بيشتر

10- گزارش آمار بازديد از صفحات

11- و ....

کاربرد عمده سیستم های مدیریت محتوا:

به ترتیب کاربرد و اهمیت محتوا به سه بخش کلی زیر تقسیم میشود :

محتوای متنی(Text Content ) :

این محتوا شامل اخبار ، مقالات ، کتب و سایر محتواهای متنی از این قبیل میباشد که خود حجم عظیمی از اطلاعات را بر روی وب تشکیل می دهند .

محتوای چند رسانه ای( Multi Media Content ) :

این محتوا شامل صوت ، تصویر و فیلم میشود که برای مدیریت آن از استاندارهای خاصی استفاده می شود بهمین دلیل سیستم های مدیریتی در این بخش کاملا تخصصی بوده و عمدتا کاربرد عمومی ندارد

محتوای فایلی( File base Content ) :

این محتوا شامل فایلهای فشرده ، فایلهای اجرایی و کتب الکترونیک میباشد که عمدتا برای نگهداری و مدیریت آن لازم است از استاندارد های خاصی استفاده شود، این نوع محتوا نیز به اندازه محتوای چند رسانه ای کاملا تخصصی بوده و برای مدیریت آن کمتر از سیستم های مرسوم استفاده میشود .

سیستم های مدیریت محتوای از جهات دیگری نیز قابل بررسی هستند و آن نوع مدیریت و سطح بندی اطلاعات میباشد ، که پر اهمیت ترین بخش در آشنایی و کار با سیتم های مدیریت محتوا میباشد ، سیستم های مدیریت محتوا عمدتا دسترسی به اطلاعات را در سه بخش کلی در نظر می گیرند که به ترتیب : ایجاد یا ورود اطلاعات ، ویرایش ، مدیریت و انتشار اطلاعات

البته هر چه سیستم مدیریت محتوا تخصصی تر باشد این سطح بندی ها جزیی تر میشود به عنوان مثال ایجاد یا ورود اطلاعات خود میتواند بر حسب نوع و دسته بندی محتوای دارای بخشهای متفاوتی باشد به عنوان مثال میتوان به سیستم گردش خبر در خبرگزاری ها اشاره کرد که در هر بخش اعم از ورود ، ویرایش و انتشار دارای دسترسی های متفاوتی می باشد .

نوع دیگر سطح بندی اطلاعات در سیتم های مدیریت محتوا سطح بندی اطلاعات براساس گروههای کاربری است که دارای 2 بخش کلی Fronted  و Backend  می باشد در این حالت هر کاربر در خصوص برخورد با محتوا در یکی از این دو دسته بندی قرار خواهد گرفت که در زیر به آن اشاره خواهیم کرد: